ROCZNA ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI NA TERENIE GMINY I MIASTA MOGIELNICA ZA 2024 ROK

Mogielnica, marzec 2025 r.

1.      Cel  i podstawowe założenia analizy.

        Roczna analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy i Miasta Mogielnica za rok 2024 sporządzona została, jako realizacja zobowiązań, które nałożone są na organ wykonawczy gminy przez obowiązujące w Polsce prawo w zakresie gospodarki odpadami.

            Celem sporządzenia niniejszej analizy jest weryfikacja możliwości technicznych oraz organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.

Obejmuje ona swoim zakresem:

a)      możliwości przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, bioodpadów stanowiących odpady komunalne  oraz przeznaczonych do składowania pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i pozostałości z procesu mechaniczno – biologicznego przetwarzania niesegregowanych odpadów komunalnych,

b)      wydatki związane z systemem gospodarki odpadami w gminie,

c)      potrzeby inwestycyjne związane z gospodarowaniem odpadami,

d)     liczbę mieszkańców gminy oraz liczbę właścicieli nieruchomości na terenie gminy,

e)      ilości odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy,

f)       osiągnięte poziomy zagospodarowania odpadów w analizowanym okresie,

g)      ilość zmieszanych odpadów komunalnych i bioodpadów stanowiących odpady komunalne, odbieranych z terenu gminy oraz przeznczonych do składowania pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i pozostałości z procesu mechaniczno – biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych odbieranych z terenu gminy.

2.       Uwarunkowania formalno – prawne.

            Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt. 10 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U z 2024 poz. 399  ze zm.) gminy zobowiązane zostały do wykonywania corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi na swoim terenie.

Dane do sporządzenia analizy pozyskane zostały z rocznego sprawozdania Burmistrza Gminy i Miasta Mogielnica z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi  za 2024 r, sprawozdań rocznych podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości zamieszkałych oraz niezamieszkałych za 2024 r, składanych zgodnie z art. 9n oraz 9q ustawy z dnia 13 września 1996 r o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2024 r poz. 399 z późn. zm.), jak również innych dostępnych danych związanych z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie.

Opracowania niniejszej analizy dokonano w oparciu o następujące akty prawne:

I.                   Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r.

(tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 399 r. ze zm.),

II.                Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2023r. poz. 1587 ze zm.),

III.             Rozporządzenie  Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1530),

IV.             Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie poziomów ograniczenia składowania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (Dz. U. z 2017 r. , poz. 2412).

3.      System gospodarki odpadami na terenie Gminy i Miasta Mogielnica.

            Przez gospodarowanie odpadami rozumie się zbieranie, transport, przetwarzanie odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów oraz działania związane z ich zbywaniem  i obrotem odpadami.

            Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych na terenie Gminy i Miasta Mogielnica w okresie od 1.01.2024 r. do 31.12.2024 r. realizowany był przez firmę ENERIS Surowce  SA z siedzibą w Kielcach, przy ul. Zagnańskiej 232a, 25-563 Kielce, wyłonioną w trybie przetargu nieograniczonego.

Do głównych obowiązków firmy odbierającej odpady, wynikających z zapisów zawartej umowy należy odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych położonych na terenie Gminy i Miasta Mogielnica, zgodnie z ustalonym harmonogramem, dostarczenie właścicielom nieruchomości pojemników do gromadzenia odpadów zmieszanych oraz zapewnienie worków na odpady segregowane zorganizowanie objazdowej zbiórki odpadów wielkogabarytowych dwa razy w roku.

            Nieruchomości niezamieszkałe, w tym miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz budynki użyteczności publicznej są zobowiązane do posiadania umowy na odbiór odpadów z firmą wpisaną do rejestru działalności regulowanej, prowadzonego przez Burmistrza Gminy i Miasta Mogielnica.

            Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, gminy zobowiązane są do utworzenia co najmniej jednego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Na terenie Gminy i Miasta Mogielnica Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) dla mieszkańców funkcjonuje przy ul. Krzyżowej 19 w Mogielnicy. Do Punktu mieszkańcy gminy mogą bezpłatnie oddawać odpady selektywnie gromadzone w swoich gospodarstwach domowych oraz m.in. przeterminowane leki i chemikalia, odpady wielkogabarytowe, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, odpady budowlane i rozbiórkowe (pochodzące z robót wykonanych we własnym zakresie, na których nie jest wymagane pozwolenie na budowę) – w ilości do 500 kg
z nieruchomości zamieszkałych w roku kalendarzowym, zużyte opony z pojazdów samochodowych do 3,5 t. – w ilości nieprzekraczającej 8 szt.
z nieruchomości w roku kalendarzowym, odpady zielone – w ilości do 500 kg z nieruchomości zamieszkałych w roku kalendarzowym, opakowania ze szkła, opakowania z tworzyw sztucznych, opakowań z papieru i tektury, odpady tekstyliów i odzieży, odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igły i strzykawki, odpady opakowaniowe wielomateriałowe, odpady niebezpieczne i metalowe.

4.      Możliwości przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania i pozostałości z mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania.

            Możliwości przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych związane są z ich zagospodarowaniem w instalacji do odzysku i unieszkodliwiania.

Na terenie Gminy i Miasta Mogielnica brak jest instalacji służącej do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania.  Odpady komunalne  z terenu gminy przekazywane były do: EKO REGION Sp. z o.o., Julków, 96-116 Julków,  ALTVATER PIŁA SP. Z O.O. – Instalacja Mechaniczno Biologicznego Przetwarzania Odpadów w Kłodzie, 64 – 930 Szydłowo, PreZero Recycling Południe Sp. z o.o. Instalacja Komunalna w Knurowie, ul. Szybowa 44, 44 – 193 Knurów, MPK SP. Z O.O.  ul. Kołobrzeska 5, 07- 401 Ostrołęka – Instalacja Komunalna do Mechaniczno Biologicznego Przetwarzania Odpadów, EKO  - MYŚL SP. Z O.O., Dalsze 36,  74 – 300 Myślibórz –Instalacja komunalna do mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sierpcu Sp. z o.o. ul. Traugutta 33, 09-200 Sierpc - Instalacja Komunalna do Mechaniczno Biologicznego Przetwarzania Odpadów, Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. w Balinie, ul. Głogowa 75, 32 – 500 Balin; ZGO AQUARIUM Sp. z o.o., Pukinin 14, 96 – 200 Pukinin, INSTALACJA MECHANICZNO – BIOLOGICZNEGO PRZETWARZANIA ODPADÓW zlokalizowana w ZUOK PPUH RADKOM Sp. z o.o. – Linia segregacji zmieszanych odpadów komunalnych, ul. Witosa 94, 26 – 600 Radom, PRZEDSIĘBIORSTWO GOSPODARKI KOMUNALNEJ     SPÓŁKA Z O.O. W OPOCZNIE, 26-300 Opoczno, ENERIS EKOLOGICZNE CENTRUM UTYLIZACJI SP. Z O.O., Rusko 66, 58-120 Jaroszów.

Przekazane do instalacji  zmieszane odpady komunalne (kod 20 03 01) poddawane są procesom mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBP).

Łączna ilość odpadów komunalnych w postaci zmieszanej - o kodzie 20 03 01 zebranych z obszaru Gminy i Miasta Mogielnica, przekazanych kolejno do przetworzenia w procesie mechaniczno - biologicznym  wyniosła w 2024 roku: 1 453,3400 Mg[1].

5.      Potrzeby inwestycyjne związane z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi.

            Gmina i Miasto Mogielnica  obecnie nie planuje wydatków inwestycyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi.

6.      Koszty poniesione w związku z odbieraniem, odzyskiem, recyklingiem                           i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych.

                Koszty funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w 2024 roku pokrywane były, jak w latach ubiegłych – z opłat wnoszonych przez właścicieli nieruchomości, którzy poprzez złożenie deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określali wysokość wnoszonej opłaty za wytworzone odpady, bądź którym taka wysokość określona została w drodze decyzji administracyjnej.

            Koszty poniesione z budżetu Gminy i Miasta Mogielnica w związku z odbiorem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych  w 2024 roku wyniosły: 2 146 093,07 zł.

7.      Liczba mieszkańców Gminy i Miasta Mogielnica.

            Dokonując analizy  liczby mieszkańców gminy należy wziąć pod uwagę liczbę osób zameldowanych na jej terenie w stosunku do sumarycznej liczby osób ujętych w deklaracjach o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

            Na dzień 31 grudnia 2024 r. liczba osób zameldowanych na terenie Gminy i Miasta Mogielnica, zgodnie z danymi pochodzącymi z rejestru mieszkańców wynosiła  8 274  (w mieście: 2 109, na wsi: 6 165). Natomiast zadeklarowana przez właścicieli nieruchomości sumaryczna liczba osób zamieszkujących nieruchomości położone na terenie gminy wynosiła 6 964 (w mieście: 1 701, na wsi: 5 263). Różnica w ilości: 1 310 wynika z faktu, że część osób zameldowanych na terenie gminy faktycznie zamieszkuje poza jej granicami. Najlepszym tego przykładem jest młodzież kontynuująca naukę poza miejscem stałego zameldowania,  czy osoby czynne zawodowo, które wyjeżdżają do dużych aglomeracji w celach zarobkowych, bez zmiany stałego meldunku. Działania mające na celu weryfikację danych zawartych w deklaracjach składanych przez właścicieli nieruchomości przeprowadzane są na bieżąco przez odpowiedzialnych za to pracowników urzędu Gminy i Miasta w Mogielnicy.

            Liczba gospodarstw domowych zamieszkałych na stałe  wyniosła: 2 691 (stan na dzień 31 grudnia 2024 r.), gdzie 2691  (100%) właścicieli zadeklarowało segregację odpadów.

 Liczba nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno – wypoczynkowe, których właściciele złożyli deklarację wyniosła: 325 (stan na dzień 31 grudnia 2024 r.), jednocześnie 325 (100%) właścicieli zadeklarowało segregację odpadów.

            W okresie, którego dotyczy analiza w stosunku do 2 właścicieli nieruchomości, którzy nie złożyli deklaracji w wyznaczonym terminie wszczęto postępowanie w sprawie ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz wydano decyzję określającą wysokość tej opłaty.

            W 2024 r wysłano 7 wezwań w sprawie złożenia nowych deklaracji w związku z zameldowaniem się nowych mieszkańców na terenie gminy Mogielnica lub zmianą liczby osób faktycznie zamieszkujących daną nieruchomość.

            Poza systemem gospodarowania odpadami komunalnymi znajdowały się wszystkie nieruchomości niezamieszkałe oraz budynki, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

8.      Ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy i Miasta Mogielnica.

                 Ilość odpadów komunalnych powstających na terenie Gminy i Miasta Mogielnica oszacowana została na podstawie sprawozdań składanych przez podmioty prowadzące działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych oraz informacji uzyskanych od podmiotów prowadzących instalacje przetwarzania odpadów komunalnych. Łączna ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu Gminy i Miasta Mogielnica w 2024 roku wyniosła 2 093,9950 Mg (włącznie z PSZOK), z czego 1 453,3400 Mg to zmieszane odpady komunalne. Pozostałą masę stanowią odpady zebrane w sposób selektywny.

            Ilości i rodzaje odpadów komunalnych odebranych z terenu Gminy i Miasta Mogielnica w roku 2024 przedstawiono w poniższej tabeli:

9.      Osiągnięte poziomy zagospodarowania odpadów w 2024 r.      

            Poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych w 2024 r osiągnięty przez gminę wyniósł:  45,06 %, zaś  minimalny wymagany poziom  przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych za rok 2024 wynosi 45 % wagowo. 

            Poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych  do  składowania w 2024 r. wyniósł: 6,45 % , zaś maksymalny dopuszczalny  określony dla  roku 2024 wynosi  35 %.

            Natomiast osiągnięty przez gminę poziom składowania odpadów komunalnych  i odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych wynosi  38,66  %.

10.  Ilość zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych odbieranych                   z terenu gminy oraz powstających z przetwarzania odpadów komunalnych pozostałości z sortowania i pozostałości z mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania.

            W 2024 r. odbierane z terenu Gminy i Miasta Mogielnica zmieszane odpady komunalne, odpady zielone oraz pozostałości  z sortowania odpadów komunalnych nie były poddane bezpośrednio unieszkodliwianiu przez  składowanie.  Wszystkie ww. odpady zostały poddane procesom mechaniczno – biologicznego przetwarzania na liniach sortowniczych.  

            W 2024 r. masa odpadów o kodzie 19 12 12 przeznaczonych do składowania powstałych po sortowaniu albo mechaniczno-biologicznym przetwarzaniu zmieszanych odpadów komunalnych wyniosła 209,2424 Mg, natomiast masa odpadów o kodzie 19 12 12 przeznaczonych do składowania powstałych po sortowaniu odpadów selektywnie odebranych i zebranych wyniosła 3,3128 Mg.